Ο οικογενειακός γιατρός έρχεται να διευκολύνει και όχι να βάλει εμπόδια, αλλά σε κάθε περίπτωση αυτό θα γίνει σταδιακά και με βάση την επάρκεια, τη διαθεσιμότητα των οικογενειακών γιατρών. Αν σε μια περιοχή δεν έχουμε οικογενειακό γιατρό, επί της ουσίας δεν θα αλλάξει τίποτα, δηλαδή οι πολίτες θα πηγαίνουν στους γιατρούς, όπως πήγαιναν μέχρι τώρα
Τη φιλοσοφία και την πρακτική του νέου θεσμού, που ξεκινά πιλοτικά από 1/1/2019, εξηγεί ο υπουργός Υγείας, καθησυχάζοντας τους πολίτες και αναγγέλλοντας τη δημιουργία ενημερωτικής ιστοσελίδας. Στο ίδιο πεδίο, ο Ανδρέας Ξανθός αναφέρεται διεξοδικά στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας (ΠΦΥ), το μεγάλο στοίχημα της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ, που φιλοδοξεί να ανατρέψει την εικόνα διάλυσης η οποία συντελέστηκε το 2014. Ταυτοχρόνως, κάνει έναν απολογισμό του κυβερνητικού έργου στον κλάδο της Υγείας, συγκριτικά με τις δεσμεύσεις του 2015.
Το νέο σύστημα τιμολόγησης θα συνοδεύεται με τη νέα αποζημιωτική πολιτική ώστε μέσα από αυτό το σύστημα να μην έχουμε επιβάρυνση σε καμία περίπτωση του ασθενή. Επεξεργαζόμαστε με τον ΕΟΠΥΥ ένα μοντέλο όπου μειώνεται η επιβάρυνση με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια, τη χρονιότητα της νόσου και την ανάγκη συστηματικής λήψης φαρμάκων
• Ο πρωθυπουργός έχει δεσμευτεί για 239 ΤΟΜΥ. Σήμερα μετράμε 101. Πώς μεταφράζεται το έλλειμμα αυτό για τον κόσμο;
Για πρώτη φορά από ιδρύσεως του ΕΣΥ υλοποιείται ένας νόμος που αφορά την ΠΦΥ, γιατί μέχρι τώρα δεν υπήρχε πολιτική βούληση να αναπτυχθεί το δημόσιο σύστημα στο πεδίο αυτό. Μέσα σε έναν χρόνο ανοίξαμε 101 νέες δημόσιες δομές ΠΦΥ, σίγουρα με ελλείψεις και δυσκολίες στα πρώτα βήματα, αλλά με πολύ ενθαρρυντικά αποτελέσματα και καλή αποδοχή από τον κόσμο.
Ο στόχος είναι να καλύψουμε το αρχικό πλάνο, επαναλαμβάνοντας τις προκηρύξεις για οικογενειακούς γιατρούς 1-2 φορές τον χρόνο, έτσι ώστε οι νέοι γιατροί που στο ενδιάμεσο τελειώνουν ειδικότητα να μπορούν να διεκδικήσουν μια θέση, να έχουν μια εργασιακή προοπτική.
Η τελευταία προκήρυξη απέδωσε 300 γιατρούς. Επιπλέον, η πρόσκληση του ΕΟΠΥΥ για τους ελευθεροεπαγγελματίες είναι ανοιχτή, άρα όποιος γενικός γιατρός, παθολόγος ή παιδίατρος θέλει μπορεί να συμβληθεί με τους όρους που προβλέπονται: δέσμευση χρόνου 20 ώρες την εβδομάδα και με συγκεκριμένο πληθυσμό ευθύνης 2.250 ενήλικες, 1.500 παιδιά.
Το μοντέλο των 200 επισκέψεων, το οποίο καταργήσαμε, δεν κάλυπτε ανάγκες, κάλυπτε οριακά κάποιες συνταγογραφικές ανάγκες των πολιτών και συνήθως συνεπαγόταν οικονομική επιβάρυνση μετά τις πρώτες μέρες του μήνα.
• Μετά την 1/1/2019 ο κόσμος θα χρειάζεται παραπεμπτικό οικογενειακού γιατρού για να πάει σε γιατρό ειδικότητας;
Υπάρχει μια εικόνα, τεχνηέντως, ότι από 1/1/2019 όσοι δεν είναι εγγεγραμμένοι σε οικογενειακό γιατρό δεν θα μπορούν να κάνουν ρούπι μέσα στο σύστημα υγείας. Δεν ισχύει. Ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού θα αναπτυχθεί σταδιακά και με ευελιξία στη χώρα μας και θα έχει ένα βάθος χρόνου, όπως έγινε σε όλες τις χώρες.
Ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού και η εγγραφή του πληθυσμού δεν είναι υποχρέωση, επιβολή και καταναγκασμός, αλλά δικαίωμα του πολίτη. Εχουν δικαίωμα οι πολίτες της χώρας, όπως σε όλες τις σοβαρές και ανεπτυγμένες χώρες με αξιόπιστα συστήματα υγείας, να έχουν έναν οικογενειακό γιατρό και μια ομάδα υγείας που θα διαχειρίζονται με έναν ολιστικό τρόπο της ανάγκες υγείας τους.
• Αναγνώστες μάς μεταφέρουν την αγωνία τους. Από πού να ξεκινήσει ο κόσμος; Πώς/πού να βρει τον οικογενειακό γιατρό; Πώς να εγγραφεί στο σύστημα; Τι γίνεται αν δεν εγγραφεί;
Ο οικογενειακός γιατρός έρχεται να διευκολύνει και όχι να βάλει εμπόδια, αλλά σε κάθε περίπτωση αυτό θα γίνει σταδιακά και με βάση την επάρκεια, τη διαθεσιμότητα των οικογενειακών γιατρών. Αν σε μια περιοχή δεν έχουμε οικογενειακό γιατρό, επί της ουσίας δεν θα αλλάξει τίποτα, δηλαδή οι πολίτες θα πηγαίνουν στους γιατρούς, στα Κέντρα Υγείας, στα νοσοκομεία, στους συμβεβλημένους, όπως πήγαιναν μέχρι τώρα.
Ο θεσμός του οικογενειακού γιατρού έρχεται να προσθέσει κάποιες εκατοντάδες χιλιάδες επισκέψεις που μέχρι τώρα δεν καλύπτονταν από το δημόσιο σύστημα, ιδιαίτερα μετά το 2014 με τη διαλυτική παρέμβαση Γεωργιάδη. Η ιδέα είναι να υπάρχει ένας ιστότοπος που θα γράφεις οικογενειακός γιατρός και θα σου δίνει όλη την πληροφορία, την τοπική και τη γενική.
Αλλά σε κάθε περίπτωση, είτε εγγραφεί είτε όχι, η εξυπηρέτηση που σήμερα υπάρχει από το σύστημα υγείας -τους γιατρούς του ΕΣΥ, τους συμβεβλημένους και τους ελευθεροεπαγγελματίες- θα συνεχίσει η ίδια.
• Τι θα καλύπτει η νέα ΠΦΥ από εργαστηριακές εξετάσεις που ο κόσμος πηγαίνει στον ιδιωτικό τομέα για να κάνει;
Οι διαγνωστικές εξετάσεις είναι όντως ακόμα ένα πεδίο όπου οι πολίτες πληρώνουν πολλά χρήματα από την τσέπη τους. Εχουμε κάνει μια προσπάθεια αυτή την περίοδο να ενισχύσουμε τη δυνατότητα εξετάσεων στο σύστημα. Εχουμε προβλέψει τα Κεντρικά Εργαστήρια, όπως το εργαστήριο της Αθήνας (στην οδό Δεληγιώργη), με 800 δείγματα την ημέρα, που συλλέγουν τις εξετάσεις από τις δομές της Πρωτοβάθμιας.
Σχεδιάζουμε ακόμα ένα Κεντρικό Εργαστήριο στο Κέντρο Υγείας Πειραιά (του Οίκου Ναύτου) και προσπαθούμε να βρούμε λύσεις και για την περιφέρεια. Στις προκηρύξεις για την ΠΦΥ έχουμε προβλέψει εργαστηριακές ειδικότητες και βιοπαθολόγους και ακτινολόγους, για να ενισχύσουμε αυτό το κομμάτι.
Ακόμα, τα πεδία της οδοντιατρικής φροντίδας και της αποκατάστασης είναι δύο πεδία στα οποία είχαμε ισχνή έως ανύπαρκτη παρουσία του Δημοσίου. Ξεκινώντας από τα παιδιά, προχωράμε στην ενίσχυση ενός κρίσιμου πεδίου το οποίο επιβαρύνει πάρα πολύ την τσέπη του πολίτη σήμερα, την οδοντιατρική φροντίδα.
Μέσω ενός voucher συγκεκριμένης αξίας που θα αφορά προληπτικές ή θεραπευτικές οδοντιατρικές πράξεις στα παιδιά, κάθε γονιός θα μπορεί να το εξαργυρώνει στον οδοντίατρο της γειτονιάς του. Ετοιμάζουμε και τη σχετική ρύθμιση που θα προβλέπει τη δυνατότητα σύμβασης ελευθεροεπαγγελματιών οδοντιάτρων με τον ΕΟΠΥΥ.
Σε πρώτη φάση η οδοντιατρική φροντίδα θα αφορά μόνο τα παιδιά, ενώ για τους ενήλικες ενισχύουμε το Οδοντιατρικό Κέντρο στην οδό Λένορμαν, που άνοιξε τις πύλες του τον περασμένο Μάιο, αλλά και με οδοντιάτρους στις Κινητές Μονάδες ΠΦΥ. Εμφαση θα δοθεί και στο πεδίο της αποκατάστασης.
Εκτός από το Εθνικό Κέντρο Αποκατάστασης Αναπήρων, δεν υπάρχουν δομές στην υπόλοιπη Ελλάδα και υπάρχει μεγάλη οικονομική επιβάρυνση για τους πολίτες, παρά το γεγονός ότι ένα μέρος καλύπτει ο ΕΟΠΥΥ. Χαρτογραφήσαμε τις δημόσιες δομές, κυρίως τα Κέντρα Φυσικής Ιατρικής και Αποκατάστασης (ΚΕΦΙΑΠ), και επιλέξαμε 9 από τα 30 να αποκτήσουν τη δυνατότητα να παρέχουν και κλειστή νοσηλεία. Οι δομές θα ενισχυθούν με θέσεις μόνιμων φυσιάτρων αλλά και -μέσω προγραμμάτων του ΟΑΕΔ, ΕΣΠΑ- με επικουρικούς.
• Στα νοσοκομεία, φαίνεται πως αν δεν γίνουν γενναίες προσλήψεις, δεν θα ξεπεράσουμε την κατάσταση των ατελείωτων αναμονών και της εξάντλησης των γιατρών.
Λείπουν πολλοί γιατροί, νοσηλευτές και άλλες κατηγορίες εργαζομένων. Εχουμε προσλάβει όμως αρκετό μόνιμο και επικουρικό προσωπικό και ένα μεγάλο μέρος των λειτουργικών κενών έχει καλυφθεί. Ο στόχος είναι σε βάθος πενταετίας να υπάρξει ένας σχεδιασμός για περίπου 15.000 προσλήψεις προσωπικού.
Με αυτόν τον τρόπο θα δώσουμε ένα σήμα ότι υπάρχει μια σοβαρή προοπτική κάλυψης μόνιμων αναγκών με μόνιμο προσωπικό, που είναι μια πολύ καλή δυνατότητα για τους σημερινούς συμβασιούχους να διεκδικήσουν με βάση την προϋπηρεσία τους μια μόνιμη θέση.
• Τι γίνεται με το φάρμακο; Ο πρόεδρος του ΠΦΣ και ο αντιπρόεδρος του ΟΣΦΕ μίλησαν στην «Εφ.Συν.» για αύξηση της επιβάρυνσης των αρρώστων με το νέο μείγμα τιμολογιακής πολιτικής που παρουσιάσατε πρόσφατα, αν παράλληλα δεν θεσμοθετηθεί νέα αποζημιωτική πολιτική.
Το νέο σύστημα τιμολόγησης θα συνοδεύεται με νέα αποζημιωτική πολιτική, ώστε να μην έχουμε σε καμία περίπτωση επιβάρυνση του ασθενή. Επεξεργαζόμαστε με τον ΕΟΠΥΥ ένα μοντέλο όπου μειώνεται η επιβάρυνση με βάση τα εισοδηματικά κριτήρια, τη χρονιότητα της νόσου και την ανάγκη συστηματικής λήψης φαρμάκων.
Σε κάποια φάρμακα θα σημειωθεί αύξηση. Είχαμε τις 3 χαμηλότερες τιμές της Ε.Ε. και τώρα θα έχουμε τις 2 χαμηλότερες της ευρωζώνης. Οι αυξομειώσεις θα είναι περίπου ισοδύναμες. Στα νέα φάρμακα, ωστόσο, θα ακολουθεί και διαπραγμάτευση. Δεν θα πληρώνουμε (ΕΟΠΥΥ, νοσοκομεία), όπως κάναμε μέχρι σήμερα, την τιμή του καταλόγου. Στα φάρμακα αυτά σχεδιάζουμε ο ασθενής να συμμετέχει με μειωμένο ποσοστό.
• Πρόσφατα οι Ελληνες φαρμακοβιομήχανοι είπαν ότι έχουν ήδη ζητήσει 700 οικονομικά φάρμακα και γενόσημα να μπουν στην «αρνητική λίστα», δηλαδή να τα πληρώνει ο ασθενής από την τσέπη του, γιατί δεν βγαίνουν…
Δεν υπάρχει τέτοιο θέμα. Πώς θα βγουν; Θυμίζω την ιστορία με τη Roche, που ζήτησε να βγάλει ένα αντικαρκινικό φάρμακο από τη θετική λίστα. Εθεσα το θέμα στο συμβούλιο υπουργών της Ευρώπης, όλοι είπαν ότι στηρίζουν την Ελλάδα και το δικαίωμα των πολιτών της να έχουν πρόσβαση στα καινοτόμα φάρμακα.
Δέχτηκε ένα κόστος η εταιρεία. Δεν κάναμε αποδεκτό το αίτημα και το φάρμακο παρέμεινε στη θετική λίστα των αποζημιούμενων φαρμάκων. Εκβιασμοί δεν μπορούν να ασκούνται, έχουμε τον τρόπο να διασφαλίζουμε την εγγυημένη πρόσβαση των πολιτών στα αναγκαία φάρμακα.
• Οι Ελληνες φαρμακοβιομήχανοι λένε ότι πληρώνουν δυσανάλογα clawback (επιστροφή χρημάτων στο κράτος) και ζητούν να σπάσει ο προϋπολογισμός σε τρία κομμάτια: γενόσημα και off patent, on patent και ακριβά φάρμακα.
Χρειάζεται δικαιότερη κατανομή του clawback. Αυτό επιχειρούμε τώρα με την αύξηση του μεριδίου της «ανάπτυξης» (growth) ενός φαρμάκου στον επιμερισμό της υπέρβασης της δαπάνης. Αυτή είναι μια πιο καθαρή, δομική και ισορροπημένη απάντηση στο αίτημα της ανακατανομής βαρών.
Παλιά, κάθε εταιρεία πλήρωνε την υπέρβαση επί του μεριδίου της αγοράς που της αναλογούσε. Οι ελληνικές εταιρείες, που έχουν περίπου σταθερή δαπάνη, λένε «γιατί να επιβαρύνομαι εγώ από την υπέρβαση που προκαλεί συνήθως το ακριβό φάρμακο;». Είναι σωστό και λογικό το αίτημα της αλλαγής τρόπου υπολογισμού των επιστροφών.
Κάναμε ένα πρώτο βήμα επιμερισμού μεγαλύτερου βάρους σε αυτούς που συμμετέχουν στην υπέρβαση. Είναι ένας τρόπος δικαιότερης κατανομής αυτής της υπέρβασης, που θεωρώ ότι κατά τεκμήριο ευνοεί την εγχώρια βιομηχανία.
Εφημερίδα των Συντακτών
